Dit is een verhaal over een man met een niet alledaagse missie: Theo van der Knaap, voormalig tuinder en nu eigenaar van Van der Knaap Ecoconsultancy. Theo heeft een systeem ontwikkeld waardoor water vitaler wordt en zijn verhaal wil ik graag met jullie delen.

Een waterval van 7 treden

Theo is een geboren en getogen tuinder in het Westland. Als jonge jongen  voelde hij zich anders dan anderen en begon allerlei boeken te lezen over Oosterse wijsheid en filosofie. Op een gegeven moment kwam hij tot de conclusie dat de manier waarop er nu geteeld wordt niet handig is. Hij verwoordt dat zelf alsof hij het onzichtbare is gaan zien. Hij kent zo’n beetje iedereen in Nederland die duurzaam teelt. Het was Jan Jorink* in januari 2009 die hem het idee gaf om water eens door een waterval van 7 treden te laten lopen.

Theo maakt een demo-modelwaterval van 20 cm breed. Met een tuinslang laat hij er eenmalig water overheen lopen en wat bleek? De bovis-waarde (de bio-energetische waarde van water, waarbij de waarde van ‘levende substanties’ en organismen gemeten worden) ging van een negatieve belasting (leidingwater heeft bijna geen energetische waarde meer) naar een sterke positieve waarde. Binnen een week maakt Theo een prototype van 1 bij 1 meter op zijn eigen bedrijf met dezelfde resultaten.

Van der Knaap Ecoconsultancy

In 2013 gaat het familiebedrijf van Theo door een technische tegenslag failliet. Theo zit niet bij de pakken neer en gelooft in het waterconcept. Hij richt Van der Knaap Ecoconsultancy op en begint met een middag in de week advies te geven aan telers. Binnen een jaar tijd werkt hij meer dan fulltime. Een ontwikkeling in zijn leven die hij niet had voorzien of gepland. Hij is nu iedere dag bezig met zijn hobby. Hij verkoopt een economisch concept en helpt telers te ontzorgen.

Een teeltsysteem vanuit de natuur

Zijn visie over biologische teelt is als volgt: het doorvoeren van natuurprincipes om het bestaande technologische teeltsysteem en het teeltsysteem vanuit de natuur gezien weer in balans te krijgen. Daar draait het in de kern om. Hij (EN vele telers !!!) zijn op zoek naar een balans. Een balans waar je niet te veel aan hoeft te sleutelen, waar het (be)strijden plaats heeft gemaakt voor beheren.

Er zijn verschillende gradaties van telen. Wanneer er een grote disbalans in het systeem is, komen er meer ziektes en moet je meer chemie inzetten. Zodra er meer balans in het systeem is, komt er meer rust en kun je natuurlijke middelen inzetten of gaan bestrijden met natuurlijke middelen. Maar het blijft nog steeds een ‘strijd’. Het idee achter het systeem van Theo is om meer diversiteit in het systeem te brengen, waardoor het gewas meer in balans komt. Je ziet dat ziektes zich terugtrekken en dat je van bestrijden overstapt naar beheren. Hoe meer het van binnen klopt, hoe minder je van buitenaf dingen nodig hebt.

Future proof

Theo vertelt: ‘Het is een andere manier van ondernemen geworden. Je groeit door ieder besluit te toetsen aan de visie. Breng ik leven in het systeem? Is er diversiteit? Door stapsgewijs implementeren, groei je op een heel ontspannen wijze naar een duurzaam systeem. Dan word je future proof.’

Respect voor de aarde

Natuurlijk ben ik benieuwd naar het watersysteem waarmee het allemaal begon. Daarom nodigt Theo mij uit om bij één van zijn klanten – een plantenteler in Bleiswijk – een kijkje te nemen. De beslissing om duurzaam te telen heeft alles te maken met de visie van een bedrijf. De plantenteler heeft een aantal jaar geleden zelf zijn eigen visie opgeschreven. Zijn visie draait om respect voor de aarde, zuinig zijn op de natuur en met de natuur kweken. Dat is de basis. Hij probeert te kijken naar wat de natuur doet: ‘kan ik dat voor mijn planten kweken gebruiken om zo weer een stukje respect voor de aarde te krijgen. We zijn als een gek van alles aan het doen op deze aarde…en vergeten dat we hier zuinig mee om moeten gaan voor de volgende generaties’. Maar je gaat niet zomaar van de een op de andere dag biologisch telen.

Rond 2013 kreeg deze teler problemen met de groei van zijn planten door glasworm, maar hij wilde niet langer de chemie inzetten om deze ziekte te bestrijden. In lijn met zijn visie wilde hij de biologie gaan inzetten. De ‘biologie inzetten’ houdt in het toevoegen van stoffen uit de natuur die het bodemleven stimuleren. Ook de actie van Greenpeace om te vechten voor de bijen heeft aan dit besluit bijgedragen. De teler zegt: ’Bewezen of niet, wij gebruiken geen pesticiden meer. Bijen gaan hier dood van en zonder bijen is er geen voedsel meer voor de mens’.

Water vitaal maken

Hij wilde nog meer doen en via Theo kreeg hij de kracht van water in zijn vizier. Het is bekend dat helder, schoon water van belang is voor het kweken van planten. Hij gebruikt daarom een vitalizer. Dat is een metalen trechter die je voor thuis vastschroeft op de kraan waardoor het water in beweging komt en de moleculen veranderen.Het systeem van Theo is volgens de teler nog sterker dan de vitalizer die je op de kraan draait. In het systeem van Theo hangen er zeven glazen trechters boven elkaar en loopt het leidingwater, via deze zeven trechters in een bak (of naar de planten). Hierdoor wervelt het water in een soort draaikolk, maar liefst zeven keer. Waarom zeven? Zeven is het getal van transformatie.

Bij de vitalizer die je op de kraan draait maakt het water een werveling op een dwingende manier, terwijl in het trechter-waterval systeem de werveling zelf ontstaat in vrijheid. Dat ziet Theo als wezenlijk verschil. Iets wat in vrijheid ontstaat en beweegt dat houdt veel langer stand. Op deze manier krijgt water zijn natuurlijke structuur weer terug. Daarbij als je het raam open zet en er zonlicht bij komt (of je hangt er een volspectrumlamp boven) dan krijg je er frisse lucht en licht bij. Het idee is hoe dichter het systeem bij de natuur is hoe sterker het is. Dan maak je een verdiepingsslag.

In de natuur valt het water van een berg af en komt het in een rivier terecht. In de rivier heb je draaikolken en dat is eigenlijk hetzelfde wat hier ook gebeurt. Je ziet een soort fortex in iedere trechter.

  

Het effect van vitaal water

De plantenteler heeft de trechterset op zijn kantoor geïnstalleerd en een waterval in de kas. Het water heeft een significant andere smaak, de teler heeft dit bij vele mensen getest. Niet alleen de smaak is doorslaggevend, ook bij de wortels van de planten zie je een verschil. De planten hebben nu meer haarwortels. En dat is bijzonder. Als wortels goed gedijen dan ontstaan de haarwortels makkelijker. Daarbij als je een close up foto maakt van het water zie je dat het gewervelde water een andere structuur heeft. Het calcium en de andere mineralen in het water worden makkelijker opneembaar voor planten. Zijn gewas groeit nog beter en door het gebruiken van het gewervelde water ontstaan er nu gevoelige bodemorganismen van nature zonder iets toe te voegen. Hoe meer deze gevoelige bodemorganismen ontstaan des te verder de ziektes vanzelf weg zullen gaan.

En ook bij andere telers zijn er positieve veranderingen. De ziekte Crazy roots – een ziekte waar veel tomatenteler mee kampen – verdwijnt. Men hoeft niet meer te spuiten tegen schimmels omdat die er simpelweg minder zijn en boriumgebrek bij planten kan verdwijnen.

Een ontspannen manier van telen

Als je qua teeltwijze onderscheidend bent, je product is mooier en het straalt ook nog eens meer, dan is dat big business. De visie van deze teler is dat hij niet de hele dag met de omzet bezig is. Hij werkt vanuit zijn hart door ontspannen te kijken of het telen nog beter kan vanuit de natuur gezien. De teler heeft een test gedaan met hetzelfde ras bij verschillende kwekers en hij had de hoogste calciumcijfers in het blad. Hoe komt dat? Calcium is celwand en dat is – net als de botten van de mens – de basis.

De plantenteler pompt 100 van de 200 kuub water per dag door de waterval. Het is niet mogelijk en nodig voor telers om al het water dat gebruikt wordt via een trechterset of waterval te laten lopen. Water is een informatiedrager en als je een gedeelte daarmee behandelt, dan resoneert dat door. Dus je kunt met een klein stroompje gewerveld water af. De waterpomp staat 24 uur per dag aan en Theo geeft aan dat in de natuur water ook 24/7 stroomt. Het is bizar om te beseffen dat zo’n waterval op zo’n grote oppervlakte (enorme kas van 4 hectare) zo’n impact heeft. Als je de investering van zo’n waterval vergelijkt met de kosten van het bestrijden is dat heel interessant.

Het bewijs

We kunnen het met eigen ogen zien en ook proeven. Twee weken geleden heeft de teler tuinkers gezaaid in twee bakjes. Eén bakje heeft gewoon kraanwater en het andere bakje heeft het gewervelde water via de trechterset van Theo.

Het resultaat is duidelijk zichtbaar: de sterrenkers in het bakje met gewoon kraanwater heeft gelige wortels (ten opzichte van witte wortels in het andere bakje), de tuinkers is minder hoog en er is inmiddels een ziekte ontstaan in het midden van het bakje. Daarbij smaakt de sterrenkers in het bakje met gewoon leidingwater minder sterk. Dit is dus direct aantoonbaar, terwijl ze allebei precies dezelfde verzorging hebben gehad. De verklaring hiervoor is dat we weten dat de vitaliteit van planten voor een groot deel afhangt van de hoeveelheid diversiteit aan mineralen die ze kunnen opnemen. Wanneer mineralen beter oplosbaar worden in het water, kunnen planten het water makkelijker opnemen en wordt de plant zelf ook vitaler en komen er minder ziektes in het gewas.

 

De watertest is inmiddels op verschillende manieren meerdere keren uitgevoerd. Het vaasleven wordt beter (bloemen blijven langer in een vaas staan), dieren drinken liever het gewervelde water (dieren die voelen of ruiken dat) en ook bij vissen zie je minder ziektes ontstaan.

Het werkt gewoon

Het is overtuigend om deze resultaten met eigen ogen te zien. Maar het lijkt toch een beetje gek dat je zulke mooie uitkomsten krijgt door alleen een beetje water te wervelen? Verklaren mensen hem niet voor gek? De teler geeft aan dat het hem niet meer uitmaakt wat mensen zeggen. Voor hem is het simpel; hij is op zoek naar het beste en als het duidelijk aantoonbaar is dat planten zich beter gedragen met het gewervelde water dan is dat gewoon wat hij wil. Hij ziet dat het werkt en dat telt als enige. En iedereen die bij hem langskomt en het met eigen ziet (en proeft) vergeet het niet meer.

Het resultaat telt

Theo ziet bij telers die een werveling aanbrengen in hun watersysteem (middels een trechterset of een waterval) dat er dingen gebeuren die out of the comfort zone zijn. Hij geeft aan dat het fijn is als je het allemaal kan verklaren, maar wat belangrijker is, is dat je uiteindelijk resultaat ziet. Theo: ‘Uiteindelijk zijn we hier ook gewoon economie aan het bedrijven met de “poten in de klei”. Alles wat we doen daar willen telers resultaat van hebben. Als je iets biologisch gaat inzetten maar het heeft geen resultaat dan is het niet duurzaam.

Anne van Leeuwen

*http://www.janjorinkadvies.nl/